« اهمیت احترام به پدر و مادر در سوره لقمان »

باسمه تعالی

« اهمیت احترام به پدر و مادر در سوره لقمان » 

نخست می فرماید، ما به انسان درباره پدر و مادرش سفارش کردیم  (وَ وَصَّیْنَا الإِنْسانَ بِوالِدَیْهِ).
آن گاه به زحمات فوق العاده مادر، اشاره کرده مى گوید:  مادرش او را حمل کرد در حالى که هر روز ضعف و سستى تازه اى بر ضعف او افزوده مى شد  (حَمَلَتْهُ أُمُّهُ وَهْناً عَلى وَهْن).

این مسأله از نظر علمى ثابت شده، و تجربه نیز نشان داده که مادران در دوران باردارى گرفتار وهن و سستى مى شوند، چرا که شیره جان و مغز استخوانشان را به پرورش جنین خود اختصاص مى دهند، و از تمام مواد حیاتى وجود خود بهترینش را تقدیم او مى دارند.

به همین دلیل، مادران در دوران باردارى گرفتار کمبود انواع ویتامین ها مى شوند که اگر جبران نگردد ناراحتی هائى براى آنها به وجود مى آورد، حتى این مطلب در دوران شیر دادن نیز ادامه مى یابد، چرا که شیر، شیره جان مادر است.

لذا به دنبال آن مى افزاید: پایان دوران شیرخوارگى او دو سال است (وَ فِصالُهُ فِی عامَیْنِ).

 مادر در دوران حمل و دوران شیرخوارگى بزرگترین فداکارى را هم از نظر روحى و عاطفى، و هم از نظر جسمى، و هم از جهت خدمات در مورد فرزندش انجام مى دهد.

جالب این که:در آغاز، توصیه درباره هر دو مى کند ولى به هنگام بیان زحمات و خدمات، تکیه روى زحمات مادر مى نماید تا انسان را متوجه ایثارگرى ها و حق عظیم او سازد.

سپس مى گوید: توصیه کردم که هم شکر مرا بجاى آور و هم شکر پدر و مادرت را  (أَنِ اشْکُرْ لِی وَ لِوالِدَیْکَ).
شکر مرا به جا آور که خالق و منعم اصلى توام، و چنین پدر و مادر مهربانى به تو داده ام، و هم شکر پدر و مادرت را که واسطه این فیض و عهده دار انتقال نعمت هاى من به تو مى باشند.

و چقدر جالب و پر معنى است که: شکر پدر و مادر درست در کنار شکر خدا قرار گرفته.

و در پایان آیه، با لحنى که خالى از تهدید و عتاب نیست مى فرماید:  بازگشت همه شما به سوى من است  (إِلَیَّ الْمَصِیرُ).

آرى،اگر در اینجا کوتاهى کنید، در آنجا تمام این حقوق و زحمات و خدمات مورد بررسى قرار مى گیرد و مو، به مو حساب مى شود، باید از عهده حساب الهى در مورد شکر نعمت هایش، و همچنین در مورد شکر نعمت وجود پدر و مادر و عواطف پاک و بى آلایش آن ها بر آئید.

بعضى از مفسران، در اینجا به نکته اى توجه کرده اند که: در قرآن مجید تأکید بر رعایت حقوق پدر و مادر، کراراً آمده است، اما سفارش نسبت به فرزندان کمتر دیده مى شود (جز در مورد نهى از کشتن فرزندان که یک عادت شوم و زشت استثنائى در عصر جاهلیت بوده است).

این به خاطر آن است که: پدر و مادر به حکم عواطف نیرومندشان کمتر ممکن است فرزندان را به دست فراموشى بسپارند، در حالى که زیاد دیده شده است: فرزندان، پدر و مادر را مخصوصاً به هنگام پیرى و از کار افتادگى فراموش مى کنند، و این دردناکترین حالت براى آنها و بدترین ناشکرى براى فرزندان محسوب مى شود.

گرفته شده از تفسیر نمونه