حقوق دوستان در کلام امام علی (ع)

باسمه تعالی

حقوق دوستان در کلام امام علی (ع)

فرزندم! در مقابل برادر دينى خود، به هنگام قطع رابطه از ناحيه او، تو پيوند برقرار نما و در زمان قهر و دوريش به او نزديک شو، و چون بخل ورزید تو بخشنده باش و به هنگامی که دورى می گزیند، تو نزديکى اختيار کن، به هنگام سخت گيريش تو نرم باش و آسان بگیر و به هنگام جرم و گناهش، عذرش را بپذير، آن گونه که گويا تو بنده او هستى و او صاحب نعمت توست. مبادا این دستورات را با غير دوستانت انجام دهی،  يا درباره کسانی که سزاوار آن نیستند به کار ببندى. هرگز دشمن دوست خود را به دوستى مگير، که با اين کار به دشمنى با دوست خود برخاسته اى. در پند دادن و نصيحت خالصانه دوست خود بکوش، خواه اين نصيحت براى او زيبا و خوشايند باشد، يا زشت و ناراحت کننده باشد.

خشم خود را جرعه جرعه فرو بر، که من جرعه اى شيرين تر و خوش عاقبت تر و لذت بخش تر از آن نديدم. با کسى که نسبت به تو با خشونت رفتار مى کند نرمى کن، که اميد مى رود به زودى در برابر تو نرم شود. با دشمن خود با بخشش و کرم رفتار کن، که در اين صورت از ميان دو پيروزى -پيروزى از طريق خشونت و پيروزى از طريق محبّت-  شيرين ترين را برگزيده اى.

اگر خواستى پيوند برادرى و رفاقت را قطع کنى، جايى براى آشتى بگذار، که اگر روزى خواست باز گردد بتواند. کسى که درباره تو گمان نيکى ببرد، با عمل خود گمانش را تصديق کن.

هيچ گاه به اعتماد رفاقت و يگانگى که ميان تو و برادرت برقرار است، حق او را ضايع مکن، زيرا آن کس که حقش را ضايع کنى برادر تو نخواهد بود. نبايد خانواده تو بدبخت ترين و ناراحت ترين افراد در برابر تو باشند. به کسى که به تو علاقه ندارد و بى اعتنايى يا تحقير مى کند، اظهار علاقه مکن. مبادا برادرت برای قطع پيوندِ دوستی، دلیلی محکم تر از برقراری پيوند با تو داشته باشد و یا در بدى کردن بهانه ای قوى تر از نیکی کردن تو بیاورد. ستمکاری کسی که بر تو ظلم و ستم می کند در دیده ات بزرگ جلوه نکند. زيرا او در واقع به زيان خود و سود تو کوشش دارد، در واقع بار گناه خود را سنگين مى کند و ثواب و پاداش تو را افزون مى سازد. و پاداش کسى که تو را خوشحال مى کند اين نيست که به او بدى کنى.