قرآن و فریضه امر به معروف و نهی از منکر

باسمه تعالی

قرآن و فریضه امر به معروف و نهی از منکر

" محمد بارونی "

با نگاهی به جوامع انسانی در می یابیم که همه انسان ها خواستارجامعه ای نمونه هستند. جامعه ای که در آن ارزش ها و خوبی ها سرلوحه کارهمه افراد باشد، چرا که آدمی از تبعیض و بی عدالتی بیزار و دوستدار اجرای ارزش هاست.

یکی از واجباتی که در آموزه هایی قرآنی دارای اهمیت فراوانی است و درکتاب آفریدگارهستی به تکرار از آن یاد شده است، فریضه " امر به معروف و نهی از منکر " است.

" امربه معروف " یعنی دعوت به کارهای نیک و امور شناخته شده ای که با فطرت پاک انسان هماهنگ است و " نهی از منکر" یعنی دوری جستن از کارهای زشت و ناپسند و امور ناشناسی که با فطرت پاک انسان سازگاری ندارد.

امربه معروف و نهی ازمنکر موجب وحدت اجتماعی می شود. این فریضه سبب می شود که همه افراد برهم نظارت داشته باشند، همدیگر را به خوبی ها و ارزش ها دعوت کنند و ار انجام  کارهای ناپسند و ناروا باز دارند.

براساس آیه 71 سوره توبه انسان های مومن یارو یاور یکدیگرند، آنها همدیگر را به خوبی ها و نیکی ها و معروفات دعوت می کنند(يَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ) و از بدی ها و زشتی ها و منکرات باز می دارند،(وَيَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنْكَر) اطاعت فرمان خدا و پیامبر او می کنند (وَيُطِيعُونَ اللَّهَ وَرَسُولَهُ) و به خاطر انجام این فریضه الهی خداوند آنها را به زودی مشمول رحمت خویش می گرداند( أَوْلِئِكَ سَيَرْحَمُهُمُ اللَّهُ) و خیر و برکت خود را در این جهان و جهان دیگر نصیب آنها می کند. وَالْمُؤْمِنُونَ وَالْمُؤْمِنَاتُ بَعْضُهُمْ أَوْلِيَآءُ بَعْضٍ يَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَيَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنْكَرِ وَيُقِيمُونَ الصَّلَوةَ وَيُؤْتُونَ الزَّكَوةَ وَيُطِيعُونَ اللَّهَ وَرَسُولَهُ أَوْلِئِكَ سَيَرْحَمُهُمُ اللَّهُ إِنَّ اللَّهَ عَزِيزٌ حَكِيمٌ‏ . توبه/71

اما منافقان برعکس مومنان هستند. منافقان برای جلب توجه دیگران در چهره های متفاوتی خودنمایی می کنند. آنها مردم را به زشتی ها و بدی ها دعوت می کنند (يَأْمُرُونَ بِالْمُنكَرِ)  و از انجام نیکی ها و خوبی باز می دارند(وَ يَنْهَوْنَ عَنِ الْمَعْرُوفِ) ، چون خدا را فراموش کرده اند، (نَسُوا اللَّهَ فَنَسِيَهُمْ )خدا نیز آنان را برکات خود محروم می کند.آنان از خدا و فرمان های او اطاعت نمی کنند، قانون شکن و فاسق اند، اما مدعی ایمان به خدا و اعتقاد محکم به مبانی الهی و اسلامی نیزهستند!!! الْمُنَافِقُونَ وَالْمُنَافِقَاتُ بَعْضُهُم مِّن بَعْضٍ يَأْمُرُونَ بِالْمُنكَرِ وَ يَنْهَوْنَ عَنِ الْمَعْرُوفِ وَيَقْبِضُونَ أَيْدِيَهُمْ نَسُوا اللَّهَ فَنَسِيَهُمْ إِنَّ الْمُنَافِقِينَ هُمُ الْفَاسِقُونَ‏ - توبه /67

و امروز که به برکت رهبری های پیامبرگونه ی حضرت امام خمینی(ره) ومجاهدت شبانه روزی مومنان و مبارزان در کشورعزیزمان حکومت اسلامی شکل گرفته است، برهمه واجب است تا این دو فریضه الهی را فراموش نکنند. برای اجرای آن بر اساس شرایط پافشاری نمایند تا از یاران خدا محسوب شوند، چرا که این یک دستور قرآنی است، آن جا که در آیه  حج /41  می فرماید " یاران خدا کسانی هستند که هرگاه در زمین به آن ها قدرت بخشیدیم با اقامه نماز و پرداخت زکات پیوند خود را با خدا و خلق مستحکم می کنند و امربه معروف و نهی از منکر می نمایند " چون این دو از وظایف الهی و از پایه های اساسی ساختن یک جامعه سالم محسوب می شود.  أَلَّذِينَ إن مَّكَّنَّهُمْ فِى الْأَرْضِ أَقَامُواْ الصَّلَوةَ وَءَاتَوُاْ الزَّكَوةَ وَ أَمَرُواْبِالْمَعْرُوفِ وَنَهَوْاْ عَنِ‏الْمُنْكَرِ وَلِلَّهِ عَقِبَةُ الْأُمُورِ

البته برای انجام این وظایف ابتدا باید خودمان عامل به خوبی ها باشیم ، نیکی ها و معروفات را خوب بشناسیم تا درهنگام انجام آن به خطا و لغزش گرفتار نشویم و چنانچه در این مسیر با مشکلاتی روبرو شدیم صبر را پیشه خود سازیم، همانگونه که حضرت لقمان(ع) به فرزندش فرمود که " ای پسرم نماز را به پا دار و مردم را به نیکی ها دعوت کن و از زشتی ها بازدار و در برابر مصائبی که بر تو وارد می شود صابر و شکیبا باش که این از وظایف حتمی و کارهای اساسی هر انسانی است . " يَا بُنَىَّ أَقِمِ الصَّلَاةَ وَأْمُرْ بِالْمَعْرُوفِ وَانْهَ عَنِ الْمُنْكَرِ وَ اصْبِرْ عَلَى‏ مَآ أَصَابَكَ إِنَّ ذَ لِكَ مِنْ عَزْمِ الْأُمُورِ

پس با توجه به این سفارش های قرآنی و ضرورت اجتماعی و برای یکپارچگی امت اسلامی، و با توجه به نعمت حکومت اسلامی بر همه آحاد ملت است که با کسب آگاهی و دانش از معروفات وعمل کردن به نیکی ها و توجه به شرایط امربه معروف ونهی ازمنکر، همدیگر را به پیمودن راه خدا دعوت کنیم تا مشمول رحمت و برکت آفریدگار جهان شویم . ان شاالله